Türk Ateş Kültü

Türk Ateş Kültü

ÖNTÜRK KÜLTÜRÜ’nde KÜN (GÜNEŞ) ısı ve ışık kaynağı olduğu gibi, yeryüzünde de ATEŞ hem, ısı, hem ışık verir. Bu yüzden yeryüzünde GÜNEŞ’in, yani TANRI’nın temsilcisidir. Bu yüzden kutsaldır.

ATEŞ yakılan yer OCAK’tır, bu yüzden çoğu kere ikisi aynı anlamda kullanılır. OCAK’sız barınak olmaz… Bu yüzden OCAK hem eve, hem de AİLE’ye işaret eder. “Ocağın tütsün, ocağımızı söndürme” gibi ifadeler günümüzde bile AİLE’nin devamına işaret eder. Geçmişte pek çok aile ocaklarını hiç söndürmeden sürekli yakarlardı. Modern hayatta önce sobalara, sonra da kalorifere geçince, bu kavram önemini kaybetmeye yüz tutmuştur. - Tahir Türkkan

ALTI YARIK TİGİN’DEN BİR BÖLÜM

Aşağıda Macar Türkolog Aurel Stein tarafından 1907 yılında İçki Türkistan diye bilinen bölgede Miran (Tun Huang, Çin) kalesinde 3 yaprak halinde bulunan ALTI YARIK TİGİN’den orijinal bir metni bulunmakta.



Yazının bugünkü Türkçe’ye tercümesi şöyle:

- “Takvimin ong yılının beşinci ayının sekiz yirmincisinde (M.Ö. 18.5.519) beldesinin kralı olarak Sahib-ı Muvaffak’ı, teşyi olunarak geldi, canlı-ruh olabilmek üzere namının yakılması suretiyle TANRI’ya geçebilmek için. “

- “Ateşte yakılmak suretiyle geçmişe, BÜ olarak yakılmış olması dolayısiyle ‘muvaffak olarak ölen namın uçurulması’ gayesiyle yapılan dua sebebiyle muvaffak oldu. “

- “OK ÖNGIM GOİNG isimli halk yüzünün OT-OZ askeri olarak gelen, bir TEK Rabbe inananların beş ordularının beyi hakkındaki işbu yazıyı dinimizin Hizmetkârı olarak yazan BUĞUN TUR (üstün dinî kurum) mensubudur. “

Bu metin TÜRKLER’deki TEK TANRI inancını ve ATEŞ KÜLTÜ’nü açıkça ortaya koyması bakımından son derece önemlidir. - Kazım MİRŞAN

Ön-Türkçe ateşe, tüm görünen evrene de ON denirdi. Türklerin ON OĞUZ federasyonu olduğundan söz edilir ve 10 tane boydan oluşmuş bir OĞUZ federasyon olduğu sanılır. Benim görüşüm bu inanın yanlış olduğudur. On Oğuz veya ON-OK-UZ /evrene ait Oklarız/ demektir. Keza DOKUZ OĞUZLAR, 9 tane boydan oluşmuş bir federasyon olmayıp OT-OK-UZ yani /ateşe ait Oklarız/ demektir. Burada yine, zaman içinde, bir değişim olmuş OT-OK-UZ , TOKUZ , DOKUZ değişimine uğramıştır. Keza ÜÇ OĞUZ boyları 3 tane boyu ifade etmiyor, sadece UÇ-OK-UZ, yani /UÇ Oklarıyız/ (UÇ tepede duran, en yüksek olan) anlamını taşıyor.

Haluk Berkmen